Gün energiýasy, gün ýa-da gytaklaýyn alnan täzelenýän energiýanyň bir görnüşidir.Gün radiasiýasy Güni terk edýär we elektromagnit şöhlelenmesi astynda Earthere ýetýänçä Gün ulgamyndan geçýär.
Gün energiýasynyň dürli görnüşlerini agzanymyzda, bu energiýany üýtgetmegiň dürli usullaryna ýüzlenýäris.Bu strategiýalaryň hemmesiniň esasy maksady elektrik ýa-da ýylylyk energiýasyny almak.
Häzirki wagtda ulanylýan gün energiýasynyň esasy görnüşleri:
Doly ekran
Kombinat sikl elektrik stansiýasy nähili işleýär?
Fotowoltaik Gün energiýasy
Malylylyk gün energiýasy
Konsentrirlenen gün energiýasy
Passiw gün energiýasy
Fotowoltaik Gün energiýasy
Fotowoltaik gün energiýasy gün şöhlesini elektrik energiýasyna öwürýän gün öýjükleriniň üsti bilen öndürilýär.Bu öýjükler kremniý ýaly ýarymgeçiriji materiallardan ýasalýar we köplenç gün panellerinde ulanylýar.
Fotowoltaik gün panelleri binanyň üçegine, ýere ýa-da ýeterlik gün şöhlesini alýan beýleki ýerlere oturdylyp bilner.
Malylylyk gün energiýasy
Gün ýylylyk energiýasy suwy ýa-da howany gyzdyrmak üçin ulanylýar.Gün kollektorlary günüň energiýasyny ele alýarlar we suwy ýa-da howany gyzdyrmak üçin ulanylýan suwuklygy gyzdyrýarlar.Gün ýylylyk energiýa ulgamlary pes ýa-da ýokary temperaturada bolup biler.
Pes temperatura ulgamlary içerki suw üçin suw gyzdyrmak üçin, ýokary temperatura ulgamlary bolsa elektrik öndürmek üçin ulanylýar.
Konsentrirlenen Gün güýji
Gün energiýasynyň görnüşleri: Gün energiýasyny ulanmagyň ýollaryKonsentrirlenen gün energiýasy ýokary temperaturaly gün ýylylyk güýjüniň bir görnüşidir.Onuň işleýşi, gün şöhlesini fokus nokadyna gönükdirmek üçin aýnalary ýa-da linzalary ulanmaga esaslanýar.Fokus nokadynda emele gelen ýylylyk elektrik öndürmek ýa-da suwuklygy gyzdyrmak üçin ulanylýar.
Konsentrirlenen gün energiýasy ulgamlary, gün energiýasyny elektrik toguna öwürmekde fotoelektrik ulgamlaryndan has täsirli, ýöne has gymmat we has intensiw tehniki hyzmaty talap edýär.
Passiw Gün energiýasy
Passiw gün energiýasy, yşyklandyryş we ýyladyş üçin emeli güýjüň zerurlygyny azaltmak üçin gün şöhlesini we ýylylygy ulanýan gurluşyk dizaýnyna degişlidir.Binalaryň ugry, penjireleriň ululygy we ýerleşişi we laýyk materiallaryň ulanylmagy passiw gün energiýasy bolan binalaryň dizaýnynda möhüm faktorlar bolup durýar.
Gün energiýasynyň görnüşleri: Gün energiýasyny ulanmagyň ýollary Passiw gün energiýasy strategiýalarynyň käbir mysallary:
Binanyň ugry: Demirgazyk ýarym şarda, gyş wagtynda göni gün şöhlesinden peýdalanmak üçin, tomusda bolsa demirgazykda penjireleri we ýaşaýyş ýerlerini günorta gönükdirmek maslahat berilýär.
Tebigy howa çalşygy: Windows we gapylar binanyň içinde arassa howanyň aýlanmagyna kömek edýän tebigy garalamalary döretmek üçin döredilip bilner.
Izolýasiýa: Gowy izolýasiýa, sarp edilýän energiýanyň mukdaryny azaldyp, ýyladyş we sowadyş ulgamlaryna zerurlygy azaldyp biler.
Gurluşyk materiallary: Daş ýa-da beton ýaly ýokary ýylylyk kuwwaty bolan materiallar gündizine gün ýylylygyny siňdirip we saklap, binany ýyly saklamak üçin gije goýberip biler.
Greenaşyl üçekler we diwarlar: Ösümlikler fotosintez geçirmek üçin gün energiýasynyň bir bölegini siňdirýär, bu binanyň sowuk bolmagyna we howanyň hilini ýokarlandyrmagyna kömek edýär.
Gibrid gün energiýasy
Gibrid gün energiýasy gün tehnologiýalaryny ýel ýa-da gidroelektrik energiýasy ýaly beýleki energiýa tehnologiýalary bilen birleşdirýär.Gibrid gün energiýasy ulgamlary özbaşdak gün ulgamlaryndan has täsirli we gün şöhlesi bolmasa-da yzygiderli güýç berip biler.
Gibrid gün energiýasy tehnologiýalarynyň iň köp ýaýran kombinasiýalary:
Gün we ýel energiýasy: Gibrid gün-ýel ulgamlary elektrik öndürmek üçin ýel turbinalaryny we gün panellerini ulanyp bilerler.Şeýlelik bilen, ýel turbinalary gije ýa-da bulutly günlerde energiýa öndürmegi dowam etdirip biler.
Gün we biomassa: Gibrid gün we biomassiýa ulgamlary elektrik öndürmek üçin gün panellerini we biomassany ýyladyş ulgamyny ulanyp bilerler.
Gün energiýasy we dizel generatorlary: Bu ýagdaýda dizel generatorlary täzelenip bolmaýan energiýa çeşmesidir, ýöne gün panelleri gün radiasiýasyny almasa ätiýaçlyk hökmünde çykyş edýär.
Gün energiýasy we gidroenergetika: Gün energiýasy gündiz, gidroelektrik gije ýa-da bulutly günlerde ulanylyp bilner.Günüň dowamynda artykmaç energiýa bar bolsa, elektrik suwy nasoslamak we turbinalary sürmek üçin ulanylyp bilner.
Awtory: Oriol Planas - Senagat tehniki inereneri
Iş wagty: Oktýabr-08-2023